Wydarzenie podsumowujące VI edycję Programu
10 lutego 2020 r. w Warszawie odbyła się gala podsumowująca VI edycję programu „Lokalne Partnerstwa PAFW”, połączona z inauguracją obchodów dwudziestolecia programu „Działaj Lokalnie” oraz wręczeniem nagród w konkursie o tytuł „Społecznika Roku 2019” tygodnika „Newsweek Polska”. Jednocześnie, w dniach 10-11 lutego przedstawiciele Ośrodków Działaj Lokalnie i Lokalnych Partnerstw wzięli udział w szkoleniach w ramach zjazdu sieci ODL.
Wydarzenie rozpoczęła projekcja animacji prezentującej w skrócie trzy przedsięwzięcia będące głównymi elementami gali: programy Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności „Działaj Lokalnie” i „Lokalne Partnerstwa PAFW” oraz konkurs o tytuł „Społecznika Roku” tygodnika „Newsweek Polska”.
Uroczystość otworzył Jerzy Koźmiński, Prezes Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności. W swoim wystąpieniu odnotował, że zarówno Fundacja jak i Program „Działaj Lokalnie”, jeden z pierwszych i największych programów PAFW, obchodzą w tym roku 20-lecie. Podkreślił także, że wieloletnie i konsekwentne wypełnianie misji wspierania rozwoju lokalnych społeczności przez Fundację przełożyło się na konkretne osiągnięcia, co ma między innymi odzwierciedlenie w imponujących liczbach – w ramach „Działaj Lokalnie” zrealizowanych zostało blisko 11,5 tysiąca projektów z zaangażowaniem 220 tys. wolontariuszy i blisko 4 mln mieszkańców, a sieć Ośrodków Działaj Lokalnie rozrosła się z kilku do 77 organizacji. Prezes Koźmiński podkreślił również wymiar i znaczenie Programu „Lokalne Partnerstwa PAFW”, który od ponad 10 lat łączy i wspiera międzysektorową współpracę organizacji pozarządowych, firm i samorządów lokalnych. W tym kontekście zwrócił uwagę na jeszcze jeden ważny jubileusz przypadający w 2020 roku – trzydziestolecie polskiej samorządności. W podsumowaniu swojego przemówienia zaznaczył ogromną rolę liderów i społeczników, bez których osiągnięcia dwudziestu lat nie byłyby możliwe i zapewnił, że „nadal i często będziemy zespalać nasze wysiłki w pracy na rzecz wspólnego dobra”.
Pierwsza część gali poświęcona była uhonorowaniu laureatów konkursu o tytuł „Społecznika Roku 2019” tygodnika „Newsweek Polska”. Rozpoczęła się od wystąpienia Dariusza Ćwiklaka, Zastępcy Redaktora Naczelnego tygodnika „Newsweek Polska”, który opowiedział o genezie konkursu, nawiązującego do inicjatywy Wisławy Szymborskiej z 1996 roku, podjętej przez Jacka Kuronia i Fundację „Pomoc Społeczna SOS”. Jego celem jest nagradzanie działalności społecznej w Polsce i promowanie aktywności pojedynczych ludzi, którzy w organizacjach pozarządowych, grupach nieformalnych oraz w placówkach samorządowych zmagają się z rozmaitymi problemami społecznymi. Polsko-Amerykańska Fundacja Wolności jest partnerem głównym, a Akademia Rozwoju Filantropii w Polsce – merytorycznym konkursu. Redaktor Ćwiklak wyrażał podziw dla społeczników, którzy mają swoje pomysły na ulepszanie świata i chcą je wytrwale realizować, mimo napotykanych po drodze przeszkód.
O wyborze laureatów w konkursie decyduje Kapituła Konkursu w składzie: Renata Kim, szefowa działu Społeczeństwo tygodnika „Newsweek Polska”, Jerzy Koźmiński, prezes Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności; Jan Kuroń, wnuk Jacka Kuronia i znany ekspert kulinarny; Tomasz Lis, redaktor naczelny tygodnika „Newsweek Polska”; Paweł Łukasiak, prezes Akademii Rozwoju Filantropii w Polsce; Przemysław Radwan-Röhrenschef, wiceprezes Fundacji Szkoła Liderów; Michał Rusinek, prezes Fundacji Wisławy Szymborskiej oraz Janina Ochojska, prezes Polskiej Akcji Humanitarnej.
Tytuł „Społecznika Roku 2019” otrzymali:
W kategorii ogólnopolskiej – Elmi Abdi, Prezes Fundacji dla Somalii – za wyjątkowe zaangażowanie w poprawę sytuacji i wizerunku migrantów w Polsce, objęcie wszechstronną opieką cudzoziemców przybywających do Polski poprzez profesjonalne wsparcie prawników, doradców zawodowych, psychologów i asystentów międzykulturowych, stanowiących Zespół Fundacji, którą na co dzień kieruje, a także za działalność edukacyjną taką jak prowadzenie lekcji wielokulturowych dla dzieci i młodzieży w szkołach publicznych.
W kategorii lokalnej ex aequo: Janusz Owsiany, Stowarzyszenie Monopol Warszawski – za wieloletnie działania na rzecz rewitalizacji warszawskiej Pragi Północ, między innymi poprzez współtworzenie koncepcji Centrum Praskiego „Koneser”, rewitalizacji Wilii Żabińskich na terenie warszawskiego zoo oraz ocalenie kompleksu zabytkowych budynków przy ul. Ząbkowskiej, a także za konsekwentne starania o poprawę losu kombatantów, zwieńczone utworzeniem w 2018 roku Dziennego Domu Wsparcia dla Powstańców Warszawskich.
oraz Andrzej Górz z Partnerstwa Otwarty Jazdów za wyzwolenie odwagi obywatelskiej i zaangażowanie lokalnej społeczności w ochronę przed wyburzeniem unikatowego Osiedla Jazdów w Warszawie oraz za zainicjowanie przemiany tej cennej ze względów historycznych i społecznych przestrzeni w miejsce otwarte na inicjatywy edukacyjne, społeczne i kulturalne, w którym możliwe jest porozumienie i budowanie relacji opartych na zaufaniu.
Poza nagrodami głównymi, Kapituła konkursu przyznała również trzy nagrody specjalne. Otrzymali je:
Urszula Duda, Dyrektor Niepublicznej Terapeutycznej Szkoły Podstawowej „Bajka” w Suwałkach – za wieloletnie działania na rzecz osób dotkniętych autyzmem i ich rodzin oraz za aktywne wspieranie samodzielności społecznej i zawodowej osób z niepełnosprawnościami poprzez utworzenie innowacyjnej szkoły branżowej przygotowującej je do pracy.
Artur Kolasa, Prezes Fundacji „Rehab” za aktywne działanie na rzecz powstrzymania przemocy w rodzinach, za indywidualną pracę resocjalizacyjną z jej sprawcami i inicjowanie grup samopomocowych oraz za pracę na rzecz młodzieżowych zakładów poprawczych oraz promowanie pozytywnych wzorców wychowania.
Zdzisław Kuczma, Prezes Stowarzyszenia Rybnicki Alarm Smogowy za wniesienie do debaty publicznej problemu zanieczyszczenia powietrza i konsekwentną walkę o prawo obywateli do życia w czystym środowisku, a także współpracę z władzami samorządowymi i organizacjami ekologicznymi, w wyniku której wprowadzono uchwałę antysmogową na terenie województwa śląskiego.
Podsumowaniem tej części Gali była rozmowa – wywiad z laureatami , którą poprowadziła Renata Kim, Szefowa Działu Społeczeństwo, tygodnika „Newsweek Polska”.
Akcentem otwierającym drugą część wieczoru był film prezentujący doświadczenia związane z realizacją programów „Działaj Lokalnie” i „Lokalne Partnerstwa PAFW” przedstawicieli Ośrodków Działaj Lokalnie, ich grantobiorców, liderów i partnerów lokalnych. Następnie w swoim przemówieniu Paweł Łukasiak, Prezes Akademii Rozwoju Filantropii w Polsce podziękował wszystkim, którzy nie pozostają obojętni i pracują na rzecz swoich społeczności. „Jubileusz 20-lecia Działaj Lokalnie to także moment by podziękować lokalnym darczyńcom i partnerom, świętować i zebrać całą energię która powstała” – mówił Prezes Łukasiak, życząc wszystkim kolejnych 100 lat aktywności lokalnej.
Następnie Prezes Łukasiak i Prezes Koźmiński wręczyli dyplomy 6 nowym organizacjom, które dołączyły do Sieci Ośrodków Działaj Lokalnie. Są nimi:
- Fundacja Horyzont360 z Wielogłów w woj. małopolskim,
- Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Kraina Trzech Rzek z Obornik w woj. wielkopolskim,
- Lokalna Grupa Działania „Trakt Piastów” z Łubowa w woj. wielkopolskim,
- Czarnkowsko-Trzcianecka Lokalna Grupa Działania z Czarnkowa w woj. wielkopolskim,
- Fundacja Przestrzeń Lokalna z Błażowej w woj. podkarpackim,
- Lokalna Grupa Działania Dobra Widawa z Oleśnicy w woj. dolnośląskim.
Podsumowane zostały także sukcesy i osiągnięcia uczestników VI edycji Programu „Lokalne Partnerstwa PAFW”. W latach 2018 i 2019 zrealizowanych zostało 7 partnerskich projektów, a swoje działania przeprowadziły także 3 start-upy. W pracę na rzecz dobra wspólnego lokalnych społeczności zaangażowało się łącznie 142 partnerów i ponad 16 tysięcy mieszkańców. Wszystkie podjęte inicjatywy w sposób nietuzinkowy i wykraczający poza planowane ramy odpowiedziały na zdiagnozowane wcześniej lokalne potrzeby. Podczas gali uhonorowano partnerstwa, które w sposób szczególny korzystały z doświadczeń i zasobów innych programów PAFW, zbudowały najbardziej różnorodne, wielosektorowe koalicje, a rezultaty podjętych przez nich działań przyczyniły się do odczuwalnej zmiany w ich społecznościach.
Nagrodę w wysokości 20 tys. zł otrzymało lokalne partnerstwo realizujące projekt „Pociąg do tradycji” za ponadprzeciętną skuteczność w budowaniu tożsamości lokalnej mieszkańców i zwiększeniu ich świadomości o dziedzictwie kulturowym regionu, dzięki czemu nieistniejąca już pierwsza w Polsce fabryka lokomotyw – Fablok – stała się dumą i wizytówką Chrzanowa, za zaangażowanie imponującego grona partnerów w zorganizowanie licznych warsztatów i konkursów oraz włączenie niemal całej społeczności w działania na rzecz integracji międzypokoleniowej wokół tworzenia cyfrowego archiwum oraz wytyczenia trasy spacerowej i rowerowej nawiązującej do historii Fabloku. Drugą nagrodę, w wysokości 15 tys. zł, otrzymało lokalne partnerstwo realizujące projekt „Skwer D-O-M– Działamy-Odpoczywamy-Motywujemy” za utworzenie z zaniedbanego skweru obok publicznej biblioteki tętniącego życiem, kulturalnego centrum miasta oraz wzorcowe zaangażowanie rozmaitych partnerów, w tym biblioteki, szkół, Uniwersytetu Trzeciego Wieku, licznych firm i osób indywidualnych w stworzenie bezpiecznej, otwartej i sprzyjającej aktywności mieszkańców Krotoszyna przestrzeni.
Wieczór został zwieńczony występem artystycznym Krzysztofa Kiliańskiego z Zespołem. Galę poprowadziła Agnieszka Hyży.
W gali udział wzięło blisko 200 osób w różny sposób aktywnych społecznie, w tym przedstawiciele sieci 77 Ośrodków Działaj Lokalnie oraz 45 lokalnych partnerstw PAFW.
Szkolenie dla Lokalnych Partnerstw i Ośrodków Działaj Lokalnie
Podczas szkolenia dla przedstawicieli sieci Ośrodków Działaj Lokalnie oraz uczestników programu „Lokalne Partnerstwa PAFW”, zdobywali oni wiedzę w zakresie nowych trendów i możliwości związanych z nimi działań w obszarze rozwoju lokalnych społeczności. Jednocześnie, przedstawiciele sześciu nowych Ośrodków Działaj Lokalnie mieli szansę zapoznać się z zasadami działania programu. W wydarzeniu wzięło udział łącznie blisko 200 osób.
Uczestników przywitali wspólnie gospodarze wydarzenia: Joanna Lempart, dyrektor programowy Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności i Paweł Łukasiak, prezes Akademii Rozwoju Filantropii w Polsce, którzy zachęcali do lokalnych obchodów 20-lecia programu „Działaj Lokalnie”.
Wykład inauguracyjny wygłosiła Jasmine Adams, przedstawicielka międzynarodowej platformy GlobalGiving, która łączy darczyńców z oddolnymi inicjatywami na całym świecie. Prelegentka pokazała, w jaki sposób z platformy mogą korzystać organizacje pozarządowe w Polsce, aby przy wsparciu zespołu GlobalGiving móc otrzymać wsparcie od darczyńców z różnych krajów. Pozytywnym aspektem poszukiwania takich źródeł finansowania jest m.in. możliwość zbierania środków na działania odpowiadające aktualnym potrzebom społeczności.
Następnie uczestnicy wzięli udział w wykładach, których motywem przewodnim były lokalne rozwiązania w odpowiedzi na globalne problemy. Kamil Wyszkowski, dyrektor generalny UN Global Compact w Polsce, przedstawił zgromadzonym Cele Zrównoważonego Rozwoju – siedemnaście przenikających się punktów, będących planem na rzecz pokoju, wolności i zrównoważonego rozwoju na świecie, przyjętych przez zgromadzenie ogólne ONZ w 2015 roku. Mówił także o nieuchronności zmian klimatycznych. Ekologia jako temat istotny dla lokalnych społeczności wybrzmiał także podczas prelekcji Mirosława Proppé, prezesa zarządu WWF Polska. Prezes Proppé omówił działalność organizacji w Polsce oraz zachęcał uczestników do włączania się w konkretne akcje ekologiczne organizowane przez WWF Polska.
Solidną dawką inspiracji była prezentacja poświęcona dobrym praktykom organizacji pozarządowych w zakresie wyzwań globalnych, które sprawdzają się w Stanach Zjednoczonych. Doświadczeniami z wizyty studyjnej organizowanej w ramach Programu „Liderzy PAFW” podzieliły się Agata Gajda z Fundacji Szkoła Liderów i Liliana Helwich, uczestniczka X edycji Programu.
Dalsza część dwudniowego szkolenia miała charakter równoległych sesji warsztatowych i wykładowych. Część uczestników wzięła udział w warsztatach przeprowadzonych metodą design thinking, podczas których szukano pomysłów na świętowanie 20-lecia programu „Działaj Lokalnie”. Moderatorkami były Iga Król-Łęgowska i Aleksandra Norkowska. Pozostałe osoby zapoznawały się w tym czasie z ofertą konkursów dotacyjnych i różnymi źródłami wsparcia dla organizacji pozarządowych: Piotr Krygiel, Zestępca Dyrektora Narodowego Instytutu Wolności zaprezentował obecnie prowadzone przez NIW programy, Anna Fedas z Fundacji Batorego i Maria Jagaciak z Fundacji Stocznia opowiedziały o programie „Aktywni Obywatele”, Dominik Mosiczuk z Polsko-Niemieckiej Wymiany Młodzieży przedstawił założenia wymiany międzynarodowej dla uczniów, a Piotr Jaśkiewicz z Fundacji Nauka dla Środowiska przedstawił program „IT – Dobre wsparcie”. Ponadto, uczestnicy mogli wysłuchać przemowy motywacyjnego youtubera Rafała Miszkiela prowadzącego kanał „Życie na wózku”, dowiedzieć się o sposobach pozyskiwania darczyńców na budowę pierwszego stacjonarnego hospicjum na Podlasiu i działaniach Fundacji Hospicjum Proroka Eliasza, wziąć udział w warsztatach z projektowania dobrej prezentacji i nagłaśniania ważnych społecznie tematów dzięki ciekawym danym i liczbom, a także nauczyć się ograniczać odpady podczas imprez plenerowych podczas warsztatów „Zero Waste”.