Cel programu
Celem programu Lokalne Partnerstwa PAFW jest inicjowanie i rozwój współpracy pomiędzy organizacjami, instytucjami i osobami zaangażowanymi w różne programy Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności. Na terenie jednej lub kilku sąsiednich gmin powstają partnerstwa składające się z samorządów, organizacji pozarządowych, firm i mediów lokalnych, które realizują projekty ważne dla lokalnych społeczności. Motyw przewodni podejmowanych działań stanowi dobro wspólne.
Pomysł na program
Dzięki różnorodnej ofercie programowej Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności w wielu gminach w Polsce przeprowadzono projekty, których uczestnicy zdobyli doświadczenia i wypracowali zasoby stwarzające szansę na wyzwolenie dodatkowej energii obywatelskiej, wzmacniającej miejscowy kapitał społeczny. Stąd pomysł, żeby umożliwić połączenie sił różnych grup i instytucji, które chciałyby zaangażować się we wspólną partnerską inicjatywę. Suma ich wiedzy i doświadczeń pozwala realizować szeroko zakrojone projekty społeczne.
Do wzięcia udziału w programie Lokalne Partnerstwa PAFW zostały zaproszone wybrane społeczności z gmin, gdzie były realizowane liczne projekty finansowane ze środków Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności. Wśród partnerów znaleźli się uczestnicy m. in. następujących programów: Działaj Lokalnie, English Teaching, Liderzy PAFW, Program Rozwoju Bibliotek, Przemiany w Regionie (RITA), Równać Szanse, Stypendia Pomostowe, Seniorzy w Akcji, Szkoła Ucząca Się (SUS), Wolontariat Studencki.
Od 2019 roku w Programie mogą uczestniczyć również samo-zawiązujące się partnerstwa. Mogą one otrzymac dofinansowanie w ramach ogólnopolskiego, otwartego konkursu grantowego na start-up granty. Mogą to być zarówno Grupy Inicjatywne/partnerstwa, które realizowały przedsięwzięcia Fundacji, jak i takie, których żaden z członków nie był jej beneficjentem. W procesie naboru muszą one wykazać, że:
– działania, które dotychczas podejmowały są spójne z wartościami i misją Fundacji
– będą korzystać z metody animacji społeczności lokalnych na rzecz dobra wspólnego,
– są przekonane co do potencjału lokalnych organizacji i instytucji w działaniach na rzecz dobra wspólnego ich społeczności i będą zachęcać do skorzystania z oferowanych przez Fundację programów.
Struktura programu
Lokalne Partnerstwa PAFW są programem Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności, który jest realizowany przez Akademię Rozwoju Filantropii w Polsce. Wiodącą rolę w partnerstwie pełni Grupa Inicjatywna, składająca się z beneficjentów programów Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności, stanowiąca trzon partnerstwa, która zaprasza do współpracy wszystkich tych, którzy chcą się włączyć w inicjatywę lokalną na rzecz dobra wspólnego. Partnerzy wspólnie realizują projekty w swoich społecznościach lokalnych, a rezultaty tych inicjatyw służą mieszkańcom gmin, na terenie których są realizowane.
Wypracowana metoda
W programie Lokalne Partnerstwa PAFW zastosowano innowacyjną, autorską metodę animacji społeczności lokalnych zorientowaną na budowanie dobra wspólnego. Metoda ta została wypracowana przez Polsko-Amerykańską Fundację Wolności i Akademię Rozwoju Filantropii w Polsce we współpracy z zespołem profesor Anny Gizy z Pracowni Badań i Innowacji Społecznych „Stocznia” i polega na budowaniu partnerstwa wokół dobra wspólnego, określonego przez partnerów w oparciu o rzeczywistą diagnozę społeczną. Działania na rzecz dobra wspólnego tym różnią się od klasycznego podejścia skupionego na rozwiązywaniu problemów, że partnerstwo opiera się na korzyściach wszystkich partnerów, a komunikacja niesie ze sobą pozytywne wartości. Dobro wspólne rozumiane jest jako dobro, z którego mogą korzystać wszyscy członkowie pewnej społeczności. Współdzielenie tego dobra przynosi członkom społeczności realne korzyści. Niestety istnienie dóbr wspólnych jest zwykle zagrożone ponieważ wymaga przezwyciężenia różnego rodzaju pułapek i dylematów społecznych. Dlatego też istnienie dóbr wspólnych wymaga od społeczności poczucia odpowiedzialności oraz współdziałania.
Działania programowe
Program Lokalne Partnerstwa PAFW jest realizowany od 2008 roku. W trakcie ośmiu edycji zawiązało się 71 partnerstw (w tym 13 start-upów na rzecz dobra wspólnego), których działania objęły teren 119 gmin. Dzięki współpracy licznych organizacji pozarządowych, instytucji, firm i mediów udało się dokonać wielu pozytywnych zmian w lokalnych społecznościach.
Efekty projektów to między innymi kampania społeczna na rzecz czystego powietrza w Żywcu, katalog wzorów tradycyjnych ręczników obrzędowych Podlasia, jak również przestrzeń aktywności mieszkańców – S.O.W.A. w Biłgoraju. Utworzono ponadto Szlak Karpia w Dolinie Baryczy, Szlak Jabłkowy w Warce oraz Szlak Fabloku w Chrzanowie. W Lądku-Zdroju odbył się festiwal street-artu, w Płużnicy założono Współdzielnię, a przy bibliotece w Nowym Tomyślu powstał Bibliogród.
Działania prowadzone przez Lokalne Partnerstwa Polsko-Amerykańskiej Fundacji Wolności wychodzą daleko poza planowane ramy projektów. Zaczynają żyć własnym życiem. Mieszkańcy sami rozwiązują problemy i wspólnie działają na rzecz dobra wspólnego.
