Mazurski Inkubator Tradycji Regionu

DOBRO WSPÓLNE
Z czym się kojarzą Mazury? Z jeziorami oczywiście, ale również z dziewiczą przyrodą, natężonym ruchem turystycznym i niezwykłymi lokalnymi tradycjami. W samym sercu mazurskiej krainy, w sąsiedztwie wielkich jezior, powstało partnerstwo, które wzięło sobie za cel zachowanie i propagowanie tradycji tego regionu, nie tylko wśród turystów, ale przede wszystkim – wśród mieszkańców.

GRUPA INICJATYWNA
Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom i Młodzieży w Rucianem – Nidzie postanowiło zadbać o dzieci i seniorów włączając ich w międzypokoleniowe działania łączące przeszłość z teraźniejszością. W ten sposób na Mazurach powstał Inkubator Tradycji Regionu. Doświadczenie seniorów w zetknięciu z pomysłowością młodych dało początek grze terenowej, w której udział mogą wziąć mieszkańcy i turyści. Gra jest wciąż doskonalona przez partnerstwo organizacji i instytucji, które przyłączyły się do projektu.

Jeszcze do niedawna w Rucianem-Nidzie i okolicach brakowało spójności społecznej, oferty służącej budowaniu zrównoważonego w tradycji i działalności gospodarczej społeczeństwa. Seniorzy narzekali na kulturalną ciszę, a młodzi – nie mieli ciekawego zajęcia. Ze strony turystów wyczuwało się ciekawość okolicy. Przywiązani do miejscowości przyjeżdżali do niej co rok, ale niektórzy z nich zaczęli omijać pensjonaty Rucianego-Nidy, kierując się ku nieodległym Wielkim Jeziorom Mazurskim. Dobrem wspólnym, po które sięgnęli twórcy projektu i które miało ożywić ducha regionu było wzmacnianie więzi i tożsamości, a także atrakcyjność turystyczna gminy.

DZIAŁANIA
Silne partnerstwo związało się w sieć aż 29 organizacji i instytucji, między innymi szkół, bibliotek, domów kultury i lokalnych organizacji społecznych. Ich pojedynczy potencjał nie był zbyt duży, ale dzięki wspólnym działaniom udało się przywrócić zapomniane wartości i zacieśnić więzi międzypokoleniowe nad jeziorami – Nidzkim i Bełdanami. Pierwszym krokiem było przywołanie legend o Mazurach. Mieszkańcy mogli przenieść się w świat Króla Sielaw z Mikołajek, Smętka z Piszu, znaleźli opowieść o Neptunie z Rucianego-Nidy. Wszystkie te legendarne postacie okazały się bardzo cenne –  przyczyniły się do odbudowania tradycji regionu nie tylko na potrzeby turystów, ale przede wszystkim – wśród mieszkańców.

Wówczas powstał pomysł, aby powołać do życia kolejne postacie, które mogłyby towarzyszyć wymienionym wyżej. Był to bardzo prosty, ale i skuteczny sposób na wzmocnienie tożsamości regionalnej, wciągnięcie w proces dzieci i młodzieży. Nimfy, syreny, dobre i złe leśne duchy weszły w ten sposób do pierwszej edycji oryginalnej gry terenowej, która przebiega przez wszystkie cztery gminy partnerstwa: Ruciane-Nida, Pisz, Mikołajki i Biała Piska. Starsi uczestnicy projektu dostarczali pomysłów, scenografii, reżyserii, odkrywając przy okazji swe talenty. Młodzi zamieniali się na scenie w postacie z wyobraźni i zaangażowali bardzo mocno w grę. Nie tylko terenową, przede wszystkim – aktorską. O ich emocjonalnym przywiązaniu do Mazurskiej Gry Terenowej najlepiej świadczy fakt o trudnościach w obsadzie czarnych charakterów – nikt z początku nie chciał występować w tej roli.

Kto był odbiorcą tej gry? Sami mieszkańcy – jej twórcy. Międzypokoleniowa współpraca zaskoczyła liderów partnerstwa. Entuzjazm jaki wytworzył się na styku młodzi – starsi podziałał na przyjezdnych. I tu ciekawostka, gra ewoluowała do pełnej swobody i improwizacji. Np. kiedy jej kolejne odsłony z nowym scenariuszem trafiały na leśne ścieżki, czy zaniedbany Stadion Miejski (który znów ożył jak za dawnych czasów) – rzucano na środek sceny kostiumy z hasłem – Zagraj z nami, wybierz sobie postać!

REZULTATY
Kulminacyjnym punktem programu stał się Festiwal Tradycji Regionu (powtarzany co sezon, latem), w ramach którego rozgrywa się wciąż na nowo opracowywana Mazurska Gra Terenowa. W niej przenikają się duma ze współtworzonej lokalnej kultury i przekonanie o niepowtarzalnym charakterze miejsca. Efekt jest ciągłym procesem – na scenę wychodzą nowi aktorzy, spotykają się z nowymi widzami, wokół na nowo tworzonej fabuły. W ten sposób Mazurska Gra Terenowa w sposób daleki od stereotypu aktywuje lokalne społeczności. Daje im energię ukrytą w życiorysach ludzi tu mieszkających. Mazury zaskakują i dlatego turyści jeżdżą tam po to, by to odkrywać.