Młodzi Gospodarze

DOBRO WSPÓLNE
Zagospodarowanie przestrzeni wiejskiej to temat, o którym mało się słyszy, chociaż na wsi mieszka 40 proc. Polaków. Partnerstwo gminy Staszów (woj. świętokrzyskie) z sołtysem Wiązownicy Jackiem Piwowarskim (lider PAFW, nr 1 w Krajowym Turnieju Sołtysów) jest zdania, że nie tylko powinno się o niej mówić, ale przede wszystkim – powinno się ją tworzyć. Wspólna przestrzeń to dobro wspólne, które powinni tworzyć  młodzi, ucząc się odpowiedzialności oraz zarządzania projektami.

GRUPA INICJATYWNA
Zazwyczaj młodzi na wsi spotykają się w miejscach przypadkowych – to przystanek, boisko za szkołą, parking przed sklepem. Z pewnością nie są to adresy, z którymi można się utożsamiać. Często prowokują do zachowań zgoła antyspołecznych. Celem partnerstwa, które powstało tu z inicjatywy Fundacji Aktywizacji i Rozwoju Młodzieży „Farma”, biblioteki w Staszowie i sołtysa Jacka Piwowarskiego jest kształtowanie proaktywnych postaw wśród młodzieży przez działanie. Właśnie temu ma służyć oddanie im do zagospodarowania dobra wspólnego – przestrzeni publicznej – aby z miejsca przypadkowego uczyniła swoje własne.

DZIAŁANIA
Akcja ruszyła pod hasłem „Czyja jest ta wioska – jak nie wasza?” We wrześniu 2014 r. na spotkanie w bibliotece w Sichowie przyjechała grupa młodzieży w wieku od 14  do 20 lat, oraz sołtysi ze staszowskich gmin. Tak rozpoczęła się rekrutacja do projektu „Młodzi  Gospodarze”, która miała charakter konkursu. Wygrały trzy miejscowości – Wólka Żabna, Grzybów i Wola Wiśniowska – w nich prężnie działają już Młodzieżowe Rady Sołeckie. Głos ma tu tylko młodzież. Trójka sołtysów i jeden przedstawiciel rady sołeckiej jedynie pomagają w zarządzaniu. Do zakresu ich zadań należy: dalsza rekrutacja miejscowej młodzieży i prowadzenie szkolenia z zakresu analizy zasobów, budowania strategii, prowadzenia konsultacji, a nawet – autoprezentacji; pomoc w wyszukiwaniu miejsc w przestrzeni publicznej i przekazanie młodzieży mini-grantów na jej zagospodarowanie, ich obsługa finansowa i wreszcie pomoc i wsparcie w prowadzeniu robót we wsiach.

W listopadzie 2014 r. Młodzi Gospodarze zaczęli od wyjazdowych warsztatów pracy w grupie, analizy lokalnych zasobów, budowania strategii, prowadzenia konsultacji i wystąpień publicznych. Po powrocie zbierali dane, m. in. kręcąc w gminie sondy nt. jakości życia w ich miejscowościach. Poznali też najstarszego mieszkańca gm. Staszów – 100-letniego pana Józefa. W międzyczasie zyskali lokalny rozgłos – o działających trzech grupach mówiło się w mediach Staszowa, Kielc. Krystalizowały się też pomysły na miejsca spotkań dla młodzieży w ich wsiach. Postanowiono, że: w Wólce Żabnej powstanie siłownia, ponieważ do najbliższej w Staszowie mieli 6 km.; w Grzybowie będą grać w piłkę plażową na nowo wybudowanym boisku, o dofinansowanie którego lobbowali u Marszałka Województwa Świętokrzyskiego, a w Woli Wiśniowskiej boisko do siatkówki stanie się nie tylko miejscem dla sportu, ale prawdziwie młodzieżową przestrzenią aktywności.

REZULTATY
„Młodzi Gospodarze” wypłynęli na szerokie wody. Został im przyznany Patronat Prezydenta RP z okazji obchodów 25-lecia Samorządności. Byli też tematem XXI sesji Sejmu Dzieci i Młodzieży (w marcu 2015r, na ul. Wiejskiej w Warszawie). Zostali zaproszeni na antenę TVP Kielce i podejmowani przez burmistrza Staszowa. Ale na pewno nie zapomnieli o celu swych działań i korzyściach, jakie zyskuje ich okolica. Młodzi uczą się w tym partnerstwie wyznaczać i realizować cele, zarządzać budżetem. Wchodzą w rolę gospodarzy miejsca, a także – animatorów życia społecznego na wsi. Dają przykład rówieśnikom z innych miejscowości.

Ogólnopolskie zainteresowanie nimi świadczy też o zmianie wizerunku młodzieży, która udowodnia, że jest partnerem do działania dla sołtysów, samorządu lokalnego i organizacji pozarządowych. To już prawdziwi Młodzi Gospodarze.